Ρεπορτάζ : Νίκος Β. Τσίτσας

(από το Έθνος)

 

Ανατροπές φέρνει το νέο μισθολόγιο με την εξισορρόπηση των αποδοχών υπαλλήλων και τη συνολική αναδιάρθρωση των επιδομάτων που θα φτάσουν μέχρι και μειώσεις 40% στις αποδοχές περίπου 30.000 εργαζομένων στο Δημόσιο, που λαμβάνουν υψηλές αμοιβές λόγω των πολλαπλών και ακριβών επιδομάτων. Αντίστοιχα, συνάδελφοί τους που έχουν τα ίδια χρόνια υπηρεσίας και ανήκουν στην ίδια εκπαιδευτική βαθμίδα αλλά αμείβονται λιγότερο, θα δουν τους μισθούς τους να αυξάνονται μέχρι και 15%.

Στην προχθεσινή συνάντηση που είχε ο υπουργός Εσωτερικών κ. Γ. Ραγκούσης με την ΑΔΕΔΥ για τη διαμόρφωση του πλαισίου διαλόγου σχετικά με την αναδιοργάνωση του κράτους, για πρώτη φορά περιγράφηκε με σαφή τρόπο από κυβερνητικά χείλη ότι:
- Το νέο Ενιαίο Μισθολόγιο θα εφαρμοστεί για το σύνολο των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα.
- Δεν θα υπάρξει μείωση του συνολικού μισθολογικού κόστους, που υπολογίζεται σε 16 δισ. ευρώ για το 2011.
- Το Ενιαίο Μισθολόγιο θα εξισορροπήσει μισθολογικές ανισότητες μεταξύ εργαζομένων που έχουν την ίδια προϋπηρεσία και ανήκουν στην ίδια εκπαιδευτική βαθμίδα.
Στόχος της κυβέρνησης είναι να διαμορφωθεί ένα ενιαίο πλαίσιο αμοιβών, που θα συνδεθεί με την παραγωγικότητα και τη θέση ευθύνης, έτσι ώστε οι γραμματείς να μην αμείβονται με μισθούς υψηλότερους από τους γιατρούς, όπως συμβαίνει σήμερα σε αρκετές περιπτώσεις.
Στις προτάσεις, που εξετάζει η κυβέρνηση, είναι η διαμόρφωση τεσσάρων μισθολογικών κατηγοριών ανάλογα με την εκπαιδευτική βαθμίδα που ανήκουν οι εργαζόμενοι: Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τεχνολογικής και Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης.

Ο εισαγωγικός μισθός για τους υπαλλήλους Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης είναι 711 ευρώ, Δευτεροβάθμιας 830, Τεχνικής 938 και Πανεπιστημιακής 984 ευρώ. Ο καταληκτικός μισθός θα διαμορφωθεί γύρω στις 2.100 ευρώ, προκειμένου να επικρατήσει η σχέση εισαγωγικού και καταληκτικού μισθού στο ένα προς τρία, όπως ισχύει στα μισθολόγια των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Στην Ελλάδα, σήμερα, η σχέση μεταξύ εισαγωγικού μισθού ενός υπαλλήλου Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης με τον καταληκτικό μισθό ενός υπαλλήλου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης είναι 1 προς 2,34.

Τα 40 γενικά επιδόματα, που ισχύουν σήμερα, θα ενσωματωθούν σε ένα, το οποίο θα ξεκινά από τα 140 ευρώ για τους υπαλλήλους Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης και θα αυξάνεται ανάλογα με το κλιμάκιο. Θα διατηρηθούν μόνο τέσσερα επιδόματα: το οικογενειακό, το επίδομα θέσης, το κίνητρο απόδοσης, που θα μετατραπεί σε πριμ παραγωγικότητας και θα καταβάλλεται έπειτα από αξιολόγηση, καθώς και το επίδομα ειδικών συνθηκών εργασίας.

Σήμερα τα επιδόματα καταλαμβάνουν το 40% -κατά μέσο όρο- των αμοιβών στο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων. Στόχος του Ενιαίου Μισθολογίου, εάν αποφασιστεί να ενσωματωθούν τα γενικά επιδόματα στον βασικό μισθό, θα είναι στις τελικές αποδοχές να καταλαμβάνει ο μισθός τουλάχιστον το 70% και τα επιδόματα το 30%.

Μετάβαση

Η εφαρμογή του Ενιαίου Μισθολογίου θα πραγματοποιηθεί στο σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων (παλαιών και νεοεισερχόμενων), όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Εσωτερικών. Οικονομικοί αναλυτές, όμως, επισημαίνουν ότι θα χρειαστεί μια χρονική περίοδος ήπιας προσαρμογής για τους εργαζομένους, προκειμένου να μην ανατραπεί ο οικογενειακός τους προγραμματισμός. Η ΑΔΕΔΥ σε μελέτες, που έχει πραγματοποιήσει στο παρελθόν, επισήμανε την ανάγκη για επταετές πρόγραμμα προσαρμογής. Η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζει προτάσεις για την ύπαρξη μεταβατικής περιόδου (από 5 έως και 10 έτη), προκειμένου να ολοκληρωθεί η εφαρμογή του μισθολογίου.

Εξάλειψη των ανισοτήτων

Μισθός νεοδιορισμένου στα 1.640

Στόχος του νέου μισθολογίου, σύμφωνα με την κυβέρνηση, θα είναι η εξάλειψη των διαφορών μεταξύ υπαλλήλων του ίδιου επιπέδου προφανώς με συμπίεση προς τα κάτω της τελικής δαπάνης που αφορά τους καλύτερα αμειβόμενους. Για παράδειγμα, σήμερα ο νεοεισερχόμενος υπάλληλος πανεπιστημιακής στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας λαμβάνει 1.260 ευρώ όταν ο συνάδελφός του στο υπουργείο Οικονομικών παίρνει πρώτο μισθό -μαζί με τα επιδόματα- 2.309 ευρώ.

Με βάση το σενάριο για το Ενιαίο Μισθολόγιο που θέλει την εξισορρόπηση των ανισοτήτων μεταξύ υπαλλήλων που διαθέτουν τα ίδια χαρακτηριστικά, τότε οι απολαβές όλων των νεοεισερχόμενων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στον στενό δημόσιο τομέα θα διαμορφωθεί περίπου στα 1.640 ευρώ μαζί με τα επιδόματα.

Ο υπάλληλος του υπουργείου Εθνικής Αμυνας θα βγει ωφελημένος κατά 180 ευρώ, δηλαδή θα έχει αύξηση 14%, ενώ ο νεοεισερχόμενος στο υπουργείο Οικονομικών θα λάβει αποδοχές μειωμένες 669 ευρώ, δηλαδή κατά 40,7%. Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΔΕΔΥ λαμβάνουν «ακριβά» επιδόματα περίπου 30.000 δημόσιοι υπάλληλοι. Το 80% των υπαλλήλων αμείβονται με μισθούς που κυμαίνονται από 1.000 - 1.500 ευρώ.

Υπάρχουν όμως κατηγορίες υπαλλήλων σε υπουργεία που η πλειονότητα των αποδοχών τους προέρχεται από τα επιδόματα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα πάλι στο υπουργείο Οικονομικών όπου οι αποδοχές πέρα από τον βασικό μισθό κατέχουν το 57,38% των τελικών αποδοχών στους νεοδιόριστους ενώ σε υπάλληλο με πανεπιστημιακή εκπαίδευση και 17 χρόνια προϋπηρεσία στο σύνολο των 3.194 ευρώ που λαμβάνει ως μισθό, τα 1.849 αφορούν επιδόματα (57,89%).